Boekhandel webshop

Op zoek naar een boek buiten de uitgeverij? Bezoek onze vernieuwde boekenwebshop

Naar DeRamshoorn.nl

Catalogus 2023-2024

Nieuwe boeken en andere artikelen voor het hele gezin

Bekijk catalogus

H8. Helden zonder kroon - Jodenvervolging in Amsterdam, R. Hoogerwerf-Holleman

H8. Helden zonder kroon - Jodenvervolging in Amsterdam, R. Hoogerwerf-Holleman
Model: 9789461150202
Beschikbaarheid: Op voorraad
Prijs: EUR 16,95
Excl. BTW: EUR 16,95
Aantal:  

Deel 8. Historische verhalenserie

Helden zonder kroon - Jodenvervolging in Amsterdam, 

 R. Hoogerwerf-Holleman

 

‘Daar loopt een Jodin helemaal links, ze heeft een baby bij zich. Het kind heeft ze helemaal in een witte wollen doek gewikkeld. Ze ziet er indroevig uit. Haar man is al eerder gedeporteerd. Hij is door de grijparmen van de Gestapo meegevoerd. Ze weet niet waar hij is. Zou hij nog leven? Misschien is hij al gestorven; er zijn er al zoveel van haar volk omgekomen. Ze kijkt niet op of om. Een zijdelingse blik kan de woede van die grijsjassen opwekken. Zo worden vele Joden, zoals Anne Frank, weggevoerd via Westerbork naar een vernietigingskamp in Duitsland.’

Wanneer schilder Lerius uit Amsterdam door dominee Lamsma gevraagd wordt te helpen met het verzet tegen de Duitsers, gaat de hele familie meehelpen. De schilderswoning wordt onderduikadres voor gevluchte Joden. Vijf Joodse kinderen brengen Theo Lerius en zijn zwager Barend per trein naar de Veluwe. Maar bij de kaartjescontrole wordt het heel spannend. ‘Keine Jude?’ vraagt een van de militairen … Na de oorlog vertelt ds. Lamsma aan Lerius dat er Anne Frank museum komt en dat Anne Frank in een concentratiekamp is omgekomen.

 

Dit boek is een deel van de historische verhalenserie. Het verhaal en de foto’s geven een goed beeld hoe de Jodenvervolging in ons land plaatsvond en wat het verzet daartegen heeft gedaan.

Bijzonder geschikt als jeugdboek, maar ook ouderen zullen dit verhaal graag lezen.

Doelgroep: 10 jaar en ouder.

 

1. Dominee Lamsma heeft een vraag

Het is een druilerige morgen in december van het jaar 1942. De straten van Amsterdam zien er verlaten uit. Behalve een enkele bakkerskar is er weinig verkeer op de weg. De mensen houden zich nu maar het liefst binnen de muren van hun veilige woningen. De mannen zijn naar hun werk en de kinderen zitten in de schoolbanken.

Alleen de bakkers moeten eropuit om brood te verkopen. De vele klanten die erg verspreid wonen, moeten op tijd bediend worden. Zij gaan er door weer en wind op uit; dat moet wel. Anders kon het wel eens zijn dat hun klantenkring minderde.

Maar verder is het stil op de Amsteldijk. De melkventers hebben hun dagtaak al volbracht. Zij zijn al heel vroeg in de morgen begonnen. Enkelen al om zes uur. Daarom lukt het hen om al tegen twaalven hun wijk te hebben afgewerkt.

 

De arme crisistijd van vóór de oorlog is voorbij en een nog droeviger tijdperk is aangebroken. De Tweede Wereldoorlog woedt nu voort. Op 10 mei 1940 deed Duitsland een verraderlijke inval in Nederland. Zonder een officiële oorlogsverklaring kwamen de Duitse horden de grens over.

De Hollandse soldaten hebben zich goed geweerd. Maar zij moesten het uiteindelijk afleggen tegen de overmacht. Na vijf dagen van harde strijd moesten zij capituleren. Daarna werd alles weer gewoon, de dagelijkse arbeid werd weer hervat.

Gewoon … nou ja. De gevolgen van de oorlog werden al snel aan den lijve ondervonden. Het brood ging op de bon, zoals zoveel artikelen. Om het voedsel eerlijk te verdelen, werden ze gedistribueerd.

 

 

Het grauwe wolkendek hangt laag en het motregent. Triest hangen de bladeren aan de bomen. Treuren zij soms mee met de toestand, waarin Holland verkeert? Achter aan de Amsteldijk staat het huis van baas Lerius. Het is een heel groot pand, waarvan alleen het bovenhuis wordt bewoond. De benedenverdieping is omgebouwd tot een werkplaats. De beide deuren van de schilderswinkel staan meestal wijd open, zodat het voor de voorbijgangers zichtbaar is dat hier een schildersbedrijf is gevestigd. Maar nu met dit kille, natte weer zijn ze gesloten. Toch kan men nog goed naar binnen kijken. Door de in glas en lood gevatte ramen kan je genoeg zien. Daar loopt baas Lerius heen en weer. De oude man werkt nog steeds mee in het bedrijf. Zijn zoon Theo en de beide schildersjongens gaan eropuit om de huizen op te lappen.

Er is genoeg werk aan de winkel. Veel meer werk dan vroeger voor de oorlog. Voor de oorlog stond het er vaak slecht voor met het werk. Maar nu hebben zij een hele lange werklijst. Door het oorlogsgeweld is veel verwoest. De meeste woningen zijn aan een opknapbeurt toe.

Lerius, de baas van de zaak, heeft in de werkplaats zijn bezigheden. Hij mengt de verf mengen, zodat de jonge schilders die zomaar voor het pakken hebben. Vuile kwasten maakt hij schoon, ladders repareert hij; dat kan hij nog best doen. Al is hij de zeventig gepasseerd, hij is nog actief genoeg, de spil van het bedrijf. En als er nieuwe klanten komen, dan staat hij hun te woord. De ervaren schilder geeft hen advies hoe zij het best kunnen schilderen.

Wat jammer dat er zo moeilijk aan verf te komen is. Alles wordt schaars in deze oorlogstijd. En aan nieuwe kwasten kan hij ook al niet komen. Ze hebben gelukkig nog wel een achterdeurtje. Er is een klein voorraadje achter de hand. In de eerste tijd van de bezetting was er nog volop te koop. En toen zij gewaarschuwd werden dat de Duitsers de opslagplaatsen leegroofden, hebben zij nog gauw het een en ander ingekocht.

Het is een geluk dat de schildersbaas van goede afkomst is. Helemaal onbemiddeld is hij daarom niet. Hun vroege voorvaderen woonden in Frankrijk. Hij is afkomstig van de Hugenoten, een rijke familie die in vroeger eeuwen naar Holland is gevlucht. Dat is echter al heel lang geleden. Er zijn al heel wat geslachten gekomen en gegaan. En de financiën zijn er niet op vooruitgegaan. Maar echt arm hebben de nakomelingen het niet.

Toen hij met zijn vrouw Anna getrouwd is, heeft hij zich hier gevestigd. De ouders van Johan Lerius, zijn al jaren geleden gestorven en ook zijn Anna is al verscheidene jaren geleden heengegaan. Nu woont hij met zijn ongetrouwde dochter Lena in het achterhuis boven de winkel.

En Corrie, Lerius’ oudste dochter, woont met haar gezin in het voorhuis. Zij is getrouwd met Barend Hovius, een accountant uit Hilversum. Een gelukkig paar, samen met hun enige zoon Herman. Herman zijn kleinzoon is al in de twintig. Hij kan leren als de beste. Nota bene zit hij op de universiteit. Nog twee jaar en hij hoopt eindexamen te doen voor meester in de rechten. Zo is het leven voor de weduwnaar toch niet zo eenzaam.

Dochter Lena, zorgt goed voor hem. ‘Dus maar niet geklaagd’, mompelt hij zachtjes voor zich uit. Zijn getrouwde zoon Theo woont hier een kwartier lopend vandaan in de Spuistraat. Die heeft twee kinderen, allerliefste meisjes. Als hij daaraan denkt, voelt hij zich rijk. Zijn nageslacht is hem dierbaar. Bij elkaar drie kleinkinderen.

 

4.     Gevangen in een huis

 Aan de Prinsengracht is het een drukte van belang. Er zijn daar allerlei kleine bedrijfjes gevestigd en daartussen is er bedrijf dat suiker maakt om jam van te koken. Opekta is de naam van het bedrijf.

Achter het bedrijfspand staat nog een huis, het Achterhuis. Om er te komen hoeft men niet over de binnenplaats te lopen, maar via een geheime deur is er toch een doorloop mogelijk.

In het Achterhuis woont de familie Frank. Het zijn joden, die zich hier schuilhouden. Vader Otto is altijd directeur geweest van het bedrijf.

Frank was in 1933 uit Duitsland gevlucht. Hitler was daar toen de baas geworden, maar hij gaf de joden de schuld dat het slecht ging met Duitsland. En toen hij 1933 aan de macht kwam, werd het gevaarlijk voor de joden. ‘In Amsterdam, daar is het veilig’, had Frank tegen zijn vrouw en twee dochters gezegd. ‘We verhuizen daarheen.’

Jaren had hij met plezier in Amsterdam aan het Merwedeplein gewoond, in een Amsterdam nieuwbouwwijk. Aan de Prinsengracht had hij zijn bedrijf. Alles ging prima, totdat de Duitsers Nederland bezetten in 1940. Toen was het met de rust gedaan.

In het begin leek het nog mee te vallen. Hitler zei: ‘De joden moeten een Jodenster dragen. Ze mogen niet in een tram of auto zitten.’ Maar algauw werd het erger. Otto Frank hoorde en las: ‘De joden moeten in werkkampen in Duitsland gaan werken.’

O, wat schrok hij daarvan. ‘Dat is een leugen. Het is niet zijn bedoeling dat de joden daar gaan werken. Nee, ze zullen in concentratiekampen worden vernietigd, zoals Hitler ook al met de joden uit Duitsland gedaan had’, zei hij tegen zijn vrouw.

‘We moeten ons bedrijf maar vlug verkopen, anders nemen de Duitsers het ons nog af.’

 

ABONNEMENT OP DE HISTORISCHE SERIE

U bent ingelogd bij de gegevens van een deel uit de historische serie. Alle boeken van deze historische serie zijn geschikt voor jong en oud. We raden u aan om een abonnement op deze serie te nemen. U krijgt dan een korting van 5 euro per boek. Met een abonnement kunt u de overige delen dus ook goedkoop aanschaffen zo lang de voorraad strekt. Bij verzending voor abonnees hanteren we de stelregel dat we ongeveer de helft van de portokosten in rekening brengen. Dat komt uit op 2,50 euro korting per boek. Wanneer u levering via uw boekhandel laat lopen, bespaart u die portokosten. Opzeggen kan altijd. Alleen ontvangt u daarna nog 3 delen. 

 

Ja, we nemen een abonnement op de historische verhalenserie en zenden per mail onze gegevens en wensen naar [email protected]:

0 We nemen een abonnement en ontvangen het nieuwste deel met 5 euro korting: € 11,95

0 We bestellen ook de volgende delen uit deze serie:  .................................... (Alleen de nummers opgeven is al voldoende. Wanneer u 4 boeken tegelijk besteld, is het franco)

0 We noemen de boeken uit deze serie op die we al hebben. We verzoeken u deze boeken niet meer te leveren. We hebben al: ........................... (die boeken hoeven we dus niet meer)

0 Gewenste levering: rechtstreeks (incasso is mogelijk) / boekhandel ............... te .....................

 

Naam: .................................................

Straat: .....................................

Postcode en Plaats: ......................................